Το φαράγγι της Νούπαντης

Στην αποσκιερή Μάνη

Το καλοκαίρι στην πόλη πάντα ήταν δύσκολο, φέτος όμως η καταιγιστική καθημερινότητα άγγιξε σχεδόν την όψη του ανυπέρβλητου. Γι’ αυτό και όσο ο καιρός το επιτρέπει συνεχίζω να ψάχνω διέξοδο, ανάσες ελευθερίας. Απέριττη, φυσική και γνήσια η δυτική Μάνη αποτελεί ειδυλλιακή πρόταση διαφυγής. Εδώ το μεγαλείο του Ταΰγετου ενώνεται με τα κρυστάλλινα Μεσσηνιακά νερά. Ήλιος, πέτρα, ελιές, ψιλόλιγνα κυπαρίσσια, ορεινά χωριά και φαράγγια με έξοδο τη θάλασσα σε καλούν να τα εξερευνήσεις.

Αφήνοντας την Καλαµάτα µε κατεύθυνση προς Καρδαµύλη αρχίζει να ξεπροβάλλει ο επιβλητικός όγκος του Ταϋγέτου. Το αµάξι ακολουθεί το φιδωτό δρόµο σε µια καταπράσινη διαδροµή και σε λιγότερο από µια ώρα βλέπουµε µπροστά µας την Καρδαµύλη µε τα πέτρινα σπίτια, τις φουντωτές µπουκαµβίλιες και τα κρυστάλ-   λινα νερά. Απλή, µεστή, ανόθευτη! Κάτω από τη σκιά των λιόδεντρων απολαµβάνω έναν ελληνικό καφέ, συνοδευόµενο µε λουκούµι και δροσερό νερό. Χαζεύω τη θάλασσα. Παίρνω δυνάµεις και πηγαίνω να συναντήσω τον Γιάννη Αβραµέα, οδηγό βουνού και επαγγελµατία εναλλακτικού τουρισµού, υπεύθυνο του 2407 Outdoor Experience και του αγώνα ορεινού τρεξίµατος Taygetos Challenge.  Το ιδιαίτερο τοπίο της περιοχής χαρακτηρίζεται από την έντονη και απότοµη αλλαγή υψοµέτρου. Οι µεγάλες κλίσεις του βουνού συντελούν στην ταχύτατη απορροή των οµβρίων υδάτων, που µε τη σειρά τους διαβρώνουν το έδαφος και δηµιουργούν φαράγγια και απόκρηµνες κορυφές. Άλλωστε είµαι εδώ για να περπατήσω το φαράγγι της Νούπαντης και ο Γιάννης είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να µου δώσει οδηγίες και κατευθύνσεις. «Τη Μάνη διατρέχουν τέσσερα φαράγγια: Βυρός, Ρίντοµο, Νούπαντη και Τέπενη. Σε αυτά εδώ συναντά κανείς µεγάλη ποικιλία χλωρίδας µε πολλά ενδηµικά είδη, βότανα, αρωµατικά φυτά και πλούσια πανίδα από πουλιά, θηλαστικά, ερπετά και έντοµα. Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των πετρωµάτων συχνά στα φαράγγια σχηµατίζονται σπήλαια, κάποια προσβάσιµα στο ύψος του εδάφους και άλλα απρόσιτα, ψηλά στους κάθετους βράχους», µας εξηγεί ο Γιάννης. «Η διάσχιση των φαραγγιών πρέπει να γίνεται µε απόλυτο σεβασµό, ώστε να µη διαταράσσονται τα φυτά και τα ζώα» συνεχίζει, τονίζοντας πως οι επιπτώσεις της ανθρώπινης παρουσίας φαίνονται µεσο-µακροπρόθεσµα και όχι απαραίτητα την ώρα της επίσκεψης. 

Το φαράγγι της Νούπαντης ξεκινάει ψηλά από το Μονοναστήρι της Βαϊδενίτσας, τρία χιλιόµετρα µετά από το χωριό Σαϊδόνα, καταλήγοντας µετά από περίπου οχτώ χιλιόµετρα στην παραλία του Φονέα. Είναι η παραλία µε τα λευκά βότσαλα, τα κρυστάλλινα νερά και τον επιβλητικό βράχο που δεσπόζει στο µέσο της, χωρίζοντας τον κόλπο στα δύο. «∆ανείζει» µάλιστα το όνοµά της και στο φαράγγι της Νούπαντης που αναφέρεται συχνά και ως φαράγγι του Φονέα. Η ανταµοιβή των πεζοπόρων για τη διάσχιση του φαραγγιού δεν είναι παρά οι λυτρωτικές βουτιές στα δροσερά νερά της! Ο Γιάννης µας ενηµέρωσε ότι στο φαράγγι πρόσφατα έχουν γίνει κατολισθήσεις και υπάρχει ένα κοµµάτι απροσπέλαστο. Λόγω αυτού η διάσχιση ολόκληρου του φαραγγιού είναι αδύνατη, καθώς χρειάζονται διαδικασίες καθαρισµού. Μας πρότεινε όµως να περπατήσουµε το τµήµα από το Προάστιο µέχρι την παραλία του Φονέα, που είναι εύκολα προσεγγίσιµο και βατό. Τίποτα δεν µας πτοεί, αφού είµαστε εδώ για να µάθουµε την ιστορία του φαραγγιού της Νούπαντης, που φαίνεται να πήρε το όνοµά του από τις συναντήσεις (τα συναπαντήµατα) µε σκοπό τα συνοικέσια που γίνονταν τα παλαιότερα χρόνια στην περιοχή. Έτσι, ακόµη κι αν δεν καταφέραµε να το περπατήσαµε ολόκληρο, πήραµε τα πράγµατα από την αρχή.

Μονή της Βαϊδενίτσας

Η Μονή της Βαϊδενίτσας τοποθετείται µεταξύ της Μαυροβούνας και του Ταξιάρχη, δυο βουνοκορφών του Ταϋγέτου κι αποτελεί την αφετηρία του φαραγγιού. Χτισµένη στο τέλος του πέτρινου µονοπατιού που ανηφορίζει από τον δρόµο προς το βουνό, παράλληλα µε το φαράγγι, περιστοιχίζεται από καρυδιές, κερασιές, µυρωδάτο φασκόµηλο και θυµάρι. Το µοναστήρι χρονολογείται στους Μεταβυζαντινούς χρόνους και διαθέτει τείχη, που χρησίµευαν στην απόκρουση των επιδροµών. Έξω από τα τείχη είναι χτισµένη µεταγενέστερη εκκλησία. Εδώ, κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεµβρίου συγκεντρώνονται προσκυνητές από τα γύρω χωριά για να δοξάσουν την Παναγιά. Κατά τη διάρκεια της κατοχής στο Μοναστήρι έβρισκαν καταφύγιο Κύπριοι και Άγγλοι στρατιώτες. Αυτό είχε σαν αποτέλεσµα το 1942 οι Ιταλοί να πυρπολήσουν τα περισσότερα κτίρια του Μοναστηριού που έκτοτε στέκει ερειπωµένο. Η Μονή προσφέρει πανοραµική θέα στο φαράγγι και το µάτι γλιστρά οµαλά, δίχως εµπόδια µέχρι τη θάλασσα.  Το καλοκαίρι, το φαράγγι στεγνώνει εντελώς, από τους φθινοπωρινούς µήνες όµως, όπως επιβάλλει ο αέναος κύκλος του νερού, τα πάντα µοιάζουν να ζωντανεύουν ξανά. Ο όγκος του νερού από τις βροχοπτώσεις στον Ταϋγετο ακολουθεί αυτή τη διαδροµή, ώστε να καταλήξει στη θάλασσα. Ο Γιάννης ανάµεσα στις άλλες σηµαντικές πληροφορίες µας προειδοποιεί πως σε κάθε περίπτωση, όταν διασχίζουµε ένα φαράγγι και αντιληφθούµε πως έρχεται µπόρα ή καταιγίδα, πρέπει να εγκαταλείψουµε, αφού µπορεί απότοµα και ξαφνικά να κατέβει µεγάλη ποσότητα νερού και να µας εγκλωβίσει. Περπατώντας στο φαράγγι, τα βότσαλα ξασπρισµένα και λεία αποτελούν αδιάψευστους µάρτυρες της παρουσίας του νερού. Η πυκνή βλάστηση προσφέρει µιας πρώτης τάξεως σκίαση, κάνοντας ευχάριστη την πεζοπορία µας.

Ο Πύργος του Κιτρινιάρη

Λίγο πιο κάτω και ορατός από τη Μονή της Βαϊδενίτσας βρίσκεται ο Πύργος του Κιτρινιάρη. Χτισµένος πάνω στη Βασιλική Οδό, που ένωνε την αρχαία Σπάρτη µε το λιµάνι της Καρδαµύλης, πιστεύεται πως από δω πέρασε ο Πύρρος, ο γιος του Αχιλλέα, για να φτάσει στη Σπάρτη και να παντρευτεί την όµορφη Ερµιόνη. Την εποχή που οι πειρατές και οι κουρσάροι λυµαίνονταν τη θάλασσα και λεηλατούσαν τη στεριά, υπήρχε η ανάγκη να ειδοποιούνται έγκαιρα οι κάτοικοι της ενδοχώρας για τους επιδροµείς. Για αυτό τον λόγο στις πλαγιές και στα απόκρηµνα βράχια χτίστηκαν βίγλες και παρατηρητήρια σε θέσεις που να εποπτεύουν τα περάσµατα και σε περίπτωση κινδύνου µετέδιδαν οπτικά προειδοποιητικά σήµατα µεταξύ τους, που έφταναν ως τα βάθη της ενδοχώρας. Η οικογένεια Κιτρινιάρη είχε ισχυρή παρουσία στην περιοχή και τα µέλη της αναδείχθηκαν σε καπετάνιους των ορεινών χωριών της Ανδρούβιστας που έλεγχαν τις διαβάσεις και δέσποζαν στη χαράδρα. Ο Πύργος χτίστηκε στον στρατηγικής σηµασίας, δυσπρόσιτο ξερόβραχο της «κουδούνας» το 1786 και είναι δείγµα της προεπαναστατικής οχυρωµατικής αρχιτεκτονικής της Μάνης. Στέκει αγέρωχος και ατενίζει το καταπράσινο φαράγγι µέχρι το βάθος του ορίζοντα, εκεί που η θάλασσα χάνεται στον ουρανό. Ιδανική ώρα για να απολαύσει κανείς τη µαγευτική θέα είναι το δειλινό, καθώς οι ακτίνες του ήλιου δεν έχουν πια τόση ένταση και χαρίζουν χρυσαφένιες αποχρώσεις στον ουρανό και τη θάλασσα.

 

Το φαράγγι της Νούπαντης ξεκινάει ψηλά από το Μονοναστήρι της Βαϊδενίτσας, καταλήγοντας μετά από περίπου οχτώ χιλιόμετρα στην παραλία του Φονέα.

Το Μοναστήρι του Σαµουήλ

Λίγο πιο κάτω, στον δρόµο για Σαϊδόνα, υπάρχει ταµπέλα που οδηγεί στο καστροµονάστηρο του Σαµουήλ. Μαζί µε τον Πύργο του Κιτρινιάρη και τη Μονή της Βαϊδενίτσας αποτελούσαν ένα οχυρό τρίγωνο. Το στενό κλιµακωτό µονοπάτι, που οδηγεί στο ερειπωµένο µοναστήρι, είναι κυριολεκτικά πνιγµένο στο θρούµπι που ευωδιάζει στο πέρασµά µας. Φτιαγµένο µε πέτρα, εντάσσεται αρµονικά στο φυσικό τοπίο, αποτελώντας αντιπροσωπευτικό δείγµα της εποχής που η ανθρώπινη παρέµβαση γινόνταν µε ταπεινότητα και σεβασµό. Στο µοναστήρι λειτουργούσε σιδηρουργείο που επισκεύαζε γεωργικά εργαλεία και όπλα κλεφταρµατωλών και καπεταναίων της εποχής. Η εκκλησία στο εσωτερικο της οχύρωσης είναι αφιερωµένη στην Κοίµηση της Θεοτόκου και στις 15 Αυγούστου γίνεται µεγάλο πανηγύρι στον περίβολο του µοναστηριού.

Σαϊδόνα

Ώρα για στάση και ανάπαυλα στη Σαϊδόνα, ένα όµορφο ορεινό χωριό αµφιθεατρικά χτισµένο στα 600µ. υψόµετρο µε τα µπαλκόνια και τα ανοίγµατά του να προσφέρουν εκπληκτική θέα στη θάλασσα. Τα στενά λιθόστρωτα καλντερίµια, οι βελανιδιές και τα πλατάνια, τα πέτρινα σπίτια αποπνέουν µια αίσθηση ηρεµίας και γαλήνης. Τόσο πολύτιµης και σπάνιας πια! Μη σας ξεγελάσει η ησυχία του χωριού. Η Σαϊδόνα έχει µεγαλή, πολυτάραχη ιστορία και συνεισφορά στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες. Με αποκορύφωµα την αντίσταση κατά της γερµανικής κατοχής και στη συνέχεια τον εµφύλιο. Οι προσεκτικοί περιηγητές θα δουν και θα διαβάσουν τις πλάκες στα σπίτια των αγωνιστών και το Ηρώο µε τους πεσόντες στην είσοδο του χωριού, όπου κάθε χρόνο τελείται επιµνηµόσυνη δέηση. Ο στριφογυριστός δρόµος µε κατεύθυνση το Εξωχώρι περνάει µέσα από κλιµακωτές ξερολιθιές µε ελαιόδεντρα, πολλά από τα οποία έχουν κρεµασµένα ταµπελάκια µε τη λέξη «Βιολογικό». Ρωτώντας στο χωριό µας είπαν ότι εδω παράγεται µεγάλο µέρος του βιολογικού ελαιόλαδου του προγράµµατος βιολογικής καλλιέργειας της ελιάς.

Εξωχώρι

Φτάσαµε στο Εξωχώρι την ώρα που τα πετρόχτιστα σπίτια του χωριού αστραφτοβολούσαν πορφυρένιο χρώµα από τις αχτίδες του ρόδινου ήλιου, που έγερνε προς τη µεριά της θάλασσας. Στην εκκλησία τελούσαν τον εσπερινό. Η λειτουργία απλωνόταν από τα µεγάφωνα σε όλο το χωριο και τα παιδιά έπαιζαν στην πλατεία ή έκαναν ποδήλατο στα γύρω στενά. Σταθήκαµε και εµείς στην πλατεία να ρουφήξουµε αυτές τις στιγµές. Αγγαλίαση! Το χωριό, µε την παλιότερη ονοµασία Ανδρούβιστα, είναι  πνιγµένο στις οµορφιές της άγριας φύσης του Ταϋγέτου και προσφέρεται για περιπατητικές ή ποδηλατικές διαδροµές. Kατά το παρελθόν η περιοχή ήταν κοµβικής σηµασίας, καθώς βρισκόταν πάνω στη Βασιλική Οδό, που ένωνε τη Λακωνία µε τη Μεσσηνία. Στα Μεσαιωνικά χρόνια και επί Τουρκοκρατίας υπήρξε έδρα επισκοπής µε τον εκπληκτικό αριθµό των 100 εκκλησιών, πολλές από τις οποίες διατηρούνται µέχρι και σήµερα µαζί µε τις υπέροχες αγιογραφίες τους. Μια βόλτα στα λίθινα στενά δροµάκια του χωριού µε τα πετρόχτιστα σπίτια, τους ψηλούς πύργους και τα υπαίθρια καφενεία σίγουρα θα σας ανταµείψει.

Προάστιο και Φονέας

Ένα ακόµα σηµαντικό χωριό της περιοχής µε σπουδαία ιστορία, καθώς µετά την Άλωση της Πόλης εγκαταστάθηκαν εδώ γνωστές βυζαντινές οικογένειες. Σήµερα στο Προάστιο σώζονται 200 περίπου παλαιά κτίσµατα, επιµεληµένης κατασκευής ,χτισµένα µε πωρόλιθο από τα τοπικά λατοµεία και πολλές βυζαντινές και µεταβυζαντινές εκκλησίες µε υπέροχες αγιογραφίες. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει η εννεάκρουνη κρήνη των Μελισσηνών χτισµένη το 1643. Το χωριό λόγω των οχυρών θέσεών του γνώρισε µεγάλες καταστροφές από τους Τούρκους και εξαιτίας αυτών αρκτετοί κάτοικοι, τον 17ο αι. µετανάστευσαν στον Τάραντα της Ν. Ιταλίας. Στο Προάστιο βρίσκεται και το Μονοκάµαρο πετρογέφυρο που ενώνει τις δύο πλευρές του φαραγγιού. Αποτελεί τεχνικό επίτευγµα για την εποχή του και σίγουρα αξίζει την επίσκεψη, ενώ από εδώ µπορεί κανείς να περπατήσει ανεµπόδιστα µέχρι τον Φονέα. Η ανοργάνωτη παραλία µε τα χοντρά βότσαλα και τα γαλαζοπράσινα νερά είναι µια από τις οµορφότερες τις περιοχής. Στο αριστερό κοµµάτι της δηµιουργούνται σπηλιές. Εκεί από την άνεση της σκιάς µείναµε να χαζεύουµε τους τολµηρούς που σκαρφάλωναν στον µεγάλο βράχο στο µέσο της ακτής και βουτούσαν στα βαθιά νερά. Εικόνες ξέγνοιαστες, ανέµελες, καλοκαιρινές! Μα κάθε εποχή αυτό το αγέρωχο, λιτό, περήφανο κοµµάτι της Ελλάδας είναι το ίδιο µαγευτικό γι’ αυτό και θέλω να επιστρέφω ξανά και ξανά.

Προτάσεις

info's

Για οργανωµένες πεζοπορίες, yoga, µαγειρέµατα και άλλες πρωτότυπες υπαίθριες δραστηριότητες για παιδιά και ενήλικες επικοινωνήστε µε τον Γιάννη Αβραµέα και το 2407 Outdoor Experience στην Καρδαµύλη.

Τηλ.: 27210 73752, email.: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., www.2407m.com.

Θα το βρείτε στο

τεύχος 127

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares