Μονοπάτια στον Λούσιο

Πορεία ασκητική

Στην άγια, θεϊκή αυτή γειτονιά ξαναβρέθηκα όχι τόσο για να επισκεφτώ τους τόπους λατρείας της, αλλά πιο πολύ για να απολαύσω την υπέροχη φθινοπωρινή φύση της. Η κοιλάδα του Λούσιου είναι το ησυχαστήριο που, περπατώντας τα μονοπάτια της, θα σε κάνει να καταλάβεις γιατί άνθισε εδώ ο ασκητισμός. Μεταδίδει την υπέροχη δόνησή της, που σε κάνει να πλησιάζεις στην αντίληψη της ηρεμίας του μυαλού. Οι σκέψεις εδώ σιωπούν γιατί μιλά η ομορφιά και η γαλήνη.

Γιατί άραγε διάλεξαν οι ασκητές αυτόν τον τόπο; Όλοι μας έχουμε μια εικόνα για τον παράδεισο. Η περιήγηση στα ιερά μέρη, που ’χουν αγιάσει ακόμα περισσότερο από τις προσευχές των ανθρώπων που αναζητούν τον Θεό, σε κάνει να νομίζεις ότι τον έχεις ήδη βρει. Η Δημητσάνα, η Ζάτουνα, το Παλιοχώρι, βεράντες με θέα την Εδέμ. Μπαλκόνια τα μοναστήρια.

Παλαιοχώρι

Αφετηρία το Παλιοχώρι ή Παλαιοχώρι. Ο κύριος Κώστας, πρόεδρος της κοινότητας, μας καλεί. Μόλις έχει διανοιχτεί το μονοπάτι που συνδέει το χωριό με τη Ζάτουνα. Το μισό μέρος το άνοιξε η Ζάτουνα και το άλλο μισό το Παλιοχώρι. Σημείο ένωσης το γεφύρι του Κοντού στο ποτάμι. Συναντώ τον Βασίλη. Έχει παρατήσει μετά από χρόνια τη ζωή στην πρωτεύουσα κι έχει αποφασίσει να είναι ένας από τους λιγοστούς μόνιμους κατοίκους του Παλαιοχωρίου. «Εδώ έχω βρει την ησυχία μου», θα μου πει, κι ένα χαμόγελο γλύκας και ηρεμίας ζωγραφίζεται στο πρόσωπό του. Πραγματικά το Παλιοχώρι, ένα μικρό χωριό μέσα στη χαράδρα του Λούσιου, αποπνέει μια αίσθηση ανακούφισης και χαλάρωσης. Καθώς απολαμβάνουμε το καφεδάκι στην αυλή του πνευματικού κέντρου, νιώθω το μυαλό μου να αδειάζει κι όλες τις σκοτούρες σιγά σιγά να εξαφανίζονται. Αγαλλίαση ψυχής! Φαντάζομαι τον ίδιο τόπο στη γιορτή του τσίπουρου, γεμάτο κόσμο, κέφι, μουσική, χορό, οινόπνευμα και φαγητό. Ξαναζωντανεύει το χωριό με αυτή την αφορμή! Τελευταία Κυριακή του Οκτώβρη διοργανώνεται η γιορτή, κάθε χρόνο. Ο Βασίλης προτείνει να κάνουμε πρώτα το κλασικό μονοπάτι του Λούσιου: Ξεκινά από το Μουσείο Υδροκίνησης και καταλήγει στην Αρχαία Γόρτυνα. Την άλλη μέρα, όμως, ενώ είναι να ξεκινήσουμε μαζί, με ειδοποιεί ότι του έτυχε δουλειά κι έτσι ξεκινώ μόνος μου. Ίσως καλύτερα γιατί ακολουθώ τον δικό μου αργό ρυθμό σταματώντας κάθε τόσο για να φωτογραφίσω, εντυπωσιασμένος από την ομορφιά της φύσης.

Το μονοπάτι ακολουθεί τη ροή του νερού. Αφού περάσει και ενεργοποιήσει τους διάφορους μηχανισμούς του μουσείου, κατευθύνεται προς το μεγάλο ποτάμι.

Το Παλαιοχώρι και η χαράδρα του Λούσιου.
Το γεφύρι του Κοντού.
Το μυστηριακό Κρυφό Σχολειό.
Η εκκλησία μέσα από τον γεροπλάτανο στη Ζάτουνα.

Μουσείο Υδροκίνησης προς τη Μονή Φιλοσόφου

Ντυμένη στα γιορτινά της χρώματα του φθινοπώρου, η φύση σε καθηλώνει. Με εκστατικό χαμόγελο απολαμβάνεις την έξοχη βόλτα στην καταπράσινη και χρυσοκόκκινη εξοχή. Στην αφετηρία ή στην επιστροφή, αξίζει μια επίσκεψη στο μοναδικό μουσείο της περιοχής, το αφιερωμένο στη ροή του νερού και τη χρησιμότητά του για τον άνθρωπο – ειδικά μάλιστα την παλιά απλή εποχή, που όλοι οι μηχανισμοί για την εκμετάλλευση της υδάτινης ενέργειας ήταν ξύλινοι. Εδώ θα δεις νεροτριβή για πλύσιμο, αλευρόμυλο, βυρσοδεψείο και μπαρουτόμυλο, όλα εν λειτουργία. Το μονοπάτι ακολουθεί τη ροή του νερού. Αφού περάσει και ενεργοποιήσει τους διάφορους μηχανισμούς του μουσείου, κατευθύνεται προς το μεγάλο ποτάμι για να το τροφοδοτήσει. Κυλά το νεράκι δίπλα μου, καθώς περπατώ ανέμελος, ροβολώντας προς το Παλιοχώρι. Συναντώ τους παλιούς εγκαταλειμμένους μπαρουτόμυλους. Το ταξίδι στον χρόνο αναπόφευκτα γίνεται μέσα μου και φαντάζομαι την εποχή που δούλευαν στον πυρετό του Αγώνα κατά της Τουρκοκρατίας. Τώρα, όμως, πυκνή βλάστηση έχει κατακυριεύσει το εσωτερικό τους… Σύντομα προσεγγίζω το Παλιοχώρι και στη συνέχεια συνεχίζω την πορεία μου προς το ποτάμι. Οι μικροκαταρράκτες που συναντώ κάποιες στιγμές ρίχνουν τα νερά τους μέσα στο ίδιο το μονοπάτι. Λάμπει ο δρόμος από τα τρεχούμενα νερά, μα την ίδια στιγμή πρέπει να προσέχεις να μη βραχείς. Ο ήχος του νερού δυναμώνει, καθώς πλησιάζω τα ορμητικά νερά του Λούσιου ποταμού. Σε αυτό το σημείο ο ασφάλτινος δρόμος που οδηγεί στη Μονή Φιλοσόφου ενώνεται με τον πεζοπορικό και περνούν μαζί με τη βοήθεια του γεφυριού τον ποταμό. Το μονοπάτι συνεχίζει προς τη Μονή Φιλοσόφου. Αυτό το κομμάτι είναι ένα από τα ομορφότερα όλης της διαδρομής. Κυκλάμινα και άλλα αγριολούλουδα στολίζουν το διάβα σου. Σε κάποια σημεία, η θέα από ψηλά προς τη χαράδρα είναι εντυπωσιακή. Η μουσική των πουλιών συμπληρώνει τη μαγευτική αίσθηση, βρίσκεσαι στους αιθέρες, σε μια κατάσταση ονειρική. Ξάφνου, ανάμεσα στην πυκνή βλάστηση, ξεπροβάλλει κρεμασμένη σε ψηλό βράχο η επιβλητική Νέα Μονή Φιλοσόφου. Δεν θα περάσει πολλή ώρα και σύντομα βρίσκομαι στο κατώφλι της. Ο ένας από τους δύο μοναχούς που ζουν μόνιμα εδώ περιμένει τους επισκέπτες με χαμόγελο και ανοιχτή καρδιά. Θα μας προσκαλέσει για να μας κεράσει ένα ποτήρι δροσερό νερό και λουκουμάκι. Ακούω την ιστορία της μονής, όπως μας τη διηγείται ο παππούλης: Η παλιά μονή χτίστηκε τον 10ο αιώνα. Είναι η πιο ιστορική μονή της Αρκαδίας. Ο Ιωάννης Λαμπαρδόπουλος, που την έχτισε, επονομαζόταν «φιλόσοφος». Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτουργούσε εκεί κρυφό σχολειό, ενώ όλη η περιοχή υπήρξε κέντρο γραμμάτων και πνευματικής ανάπτυξης. Η νέα μονή χτίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα. Είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Μπαίνοντας στην εκκλησία εντυπωσιάζεσαι. Η εικονογράφηση είναι σπάνιας ομορφιάς και καλλιτεχνικής αξίας. Το 1955 χαρακτηρίστηκε ιστορικό μνημείο και από το 1992 ανακαινίζεται υπό την επίβλεψη του υπουργείου Πολιτισμού.

Μονή Φιλοσόφου προς Μονή Προδρόμου

Πεντακάθαρη, περιποιημένη, με υπέροχους κήπους ξεπροβάλλει σαν προβλήτα ανάμεσα στον ποταμό και τον ουρανό. Φιλόξενη και δεκτική, τη νιώθω μέσα μου σαν απαλή αγκαλιά. Μέχρι κι ο δρόμος φτάνει ακριβώς έξω από το μοναστήρι. Το μονοπάτι συνεχίζει από εδώ προς το κρυφό σχολειό και τη Μονή Τιμίου Προδρόμου. Στην αρχή το μονοπάτι είναι πλακόστρωτο κι ευκολοδιάβατο, γρήγορα όμως παρατηρείς ότι γίνεται τραχύ και στενεύει, καθώς αγγίζει τα όρια της απότομης χαράδρας. Καταλαβαίνω ότι τα πράγματα αγριεύουν. Σύντομα προσεγγίζω την Παλαιά Μονή Φιλοσόφου, που λέγεται και κρυφό σχολειό. Κρυφό κι απόκρημνο αλήθεια, ένα με τον βράχο, σχεδόν αόρατο. Τα απομεινάρια μαζί με τον ναό που διασώζεται ίσα που διακρίνονται στις πέτρινες ορθοπλαγιές. Χρειαζόταν μια καλή κρυψώνα για να μη χαθεί η γνώση και η γλώσσα τα δύσκολα χρόνια της τούρκικης κατοχής. Σαν να παίζω κρυφτό, τρυπώνω κι εξερευνώ τον χώρο του ιερού μνημείου. Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου διακρίνεται από απέναντι σαν χαλκομανία πάνω στον βράχο. Τούτο δω, παρότι κατοικήσιμο, φαίνεται ακόμη πιο άγριο μέρος. Τραχύ και σταράτο στα λόγια του. Σαν τον δηκτικό προφήτη του οποίου πήρε το όνομα, σκέφτομαι. Η απότομη κάθοδος στο ποτάμι, που το περνώ από ένα στενό γεφύρι, δίνει τη θέση της σε μια ομαλότερη άνοδο με πλούσια βλάστηση. Κάποια στιγμή, βγαίνοντας από το πράσινο τούνελ, ορθώνεται μεγαλόπρεπη μπροστά μου η μονή. Ίδια με τη Χοζοβιώτισσα στην Αμοργό, ένα με τον βράχο. Κι ενώ ο εξωτερικός της χώρος, με χωράφια καλλιεργήσιμα και ζώα του αγροκτήματος, πάει να σου μιλήσει γλυκά, το μοναστήρι αυστηρό κι αγέρωχο επιβάλλει τη σιωπή και τον σεβασμό. Δεν μου κάνει εντύπωση που αυτή τη φορά το συναντώ κλειστό. Το μεσημέρι από τη 1 ως τις 5 οι μοναχοί εδώ ησυχάζουν, σε αντίθεση με εκείνους στη Φιλοσόφου, που κρατούν το μοναστήρι ανοικτό για το κοινό.

Το παραμυθένιο μονοπάτι στον δρόμο προς Αρχαία Γόρτυνα.
Ο παππούλης μάς καλωσορίζει στη Μονή Φιλοσόφου.
Μανιτάρια στον χρυσοπράσινο δρόμο σου.
Ο Λούσιος στον δρόμο προς Αρχαία Γόρτυνα.

Μονή Πρόδομου προς Αρχαία Γόρτυνα

Από εδώ παίρνουμε τον δρόμο για την Αρχαία Γόρτυνα, το τελευταίο κομμάτι του μονοπατιού. Όμορφο τμήμα του, ένα από τα ωραιότερα. Συναντώ το ποτάμι για τρίτη φορά μετά από έντονη κατάβαση και μετά τραβώ ευθεία, παράλληλα μαζί του, κι έχω αίσθηση των τοιχωμάτων του φαραγγιού αριστερά και δεξιά. Η Αρχαία Γόρτυνα είναι παραποτάμια και αποτελεί την κατάληξη του μονοπατιού. Η διπλανή περίτεχνη βυζαντινή εκκλησίτσα του Αγίου Ανδρέα, που συναντώ πρώτη, σηματοδοτεί το τέλος της πορείας μου. Ο ασφαλτόδρομος και η πόλη που έχτισε ο Γόρτυς, δισέγγονος του Αρκάδα, με καλωσορίζουν. Εδώ με περιμένει και ο Κώστας για να επιστρέψουμε στο Παλιοχώρι.

Παλαιοχώρι προς Ζάτουνα

Μια σύντομη στάση στο χωριό και ξεκινούμε για το πρόσφατα διανοιγμένο μονοπάτι που συνδέει το Παλιοχώρι με τη Ζάτουνα. Μόλις έξω από το χωριό στέκει το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων, κάτω από τον υπερχιλιετή πλάτανο. Σωστά ακούσατε. Το αρχαίο αυτό δέντρο έχει ηλικία 2.000 ετών! Θαυμάζουμε τη μεγαλοπρέπειά του και συνεχίζουμε. Σε λίγο συναντάμε και πάλι τον Λούσιο και το πανέμορφο τρικάμαρο πέτρινο γεφύρι του Κοντού. Είναι το ωραιότερο απ’ όλα τα γεφύρια που συνάντησα. Αφού ξαποστάσουμε για να το θαυμάσουμε, συνεχίζουμε μέσα από ένα πανέμορφο πράσινο τοπίο τον ανηφορικό δρόμο για τη Ζάτουνα. Η ονομασία της είναι σλάβικη και σημαίνει «πάνω από το ποτάμι», θα μας πει λίγο αργότερα μια ντόπια κοπελιά στο πανέμορφο κουτούκι «Ου μπλέξεις» του Χρόνη. Εκ των ων ουκ άνευ, αν βρεθείς στην περιοχή. Ο Χρόνης μάς υποδέχεται με κέρασμα τσίπουρο. Ο πατέρας του είναι μάστορας της πέτρας κι όλο το μαγαζί μέσα είναι πέτρινο. Η ατμόσφαιρα ζεστή σαν σπιτική και θερμαίνεται ακόμα περισσότερο με τον εγκάρδιο οικοδεσπότη μας και το οινόπνευμα στο οποίο μας προτρέπει, ευχόμενος συνέχεια στην υγειά μας! Το τσίπουρο συνοδεύεται βεβαίως με το απαραίτητο εκλεκτό φαγητό. Τι να πρωτοδοκιμάσεις; Πλεξούδα, τηγανιά, χυλοπίτες καψαλιστές με βούτυρο και μυζήθρα, σφέλα, κότσι με μαύρη μπίρα και μέλι ή μοσχάρι με πράσο και χωριάτικο τραχανά; Όλα τα εδέσματα είναι εκλεκτά, ένα κι ένα, το ένα καλύτερο από το άλλο. Στο όμορφο χωριό αξίζει να επισκεφτείς και την πλατεία με τον γεροπλάτανο, την πετρόκτιστη εκκλησία της Παναγιάς και το εντυπωσιακό κτίριο του δημοτικού σχολείου. Βρύσες και τρεχούμενα νερά παντού. Τρέχει το νερό, γεννά το πράσινο, που γίνεται ξύλο, που γίνεται πέτρα, σμιλεύει την πέτρα το νερό. Φύση, ροή, ζωή, που ποτέ δεν σταματά. Κι ο θάνατος μες στη ζωή είναι. Έτσι, πεθαίνει για άλλη μια φορά το πράσινο όνειρο κι επιστρέφουμε στην γκρίζα πραγματικότητα της πόλης. Ο παράδεισος, όμως, παραμένει εκεί και μας περιμένει κλείνοντάς μας το μάτι.

 

Η Δημητσάνα από ψηλά.
Η Νέα Μονή Φιλοσόφου από μακριά.
Ο Χρόνος στο "Ου μπλέξεις".

Προτάσεις

info's

Διαμονή

Σε απόσταση αναπνοής από το Μουσείο Υδροκίνησης, το Koustenis Village προσφέρει άνετη διαμονή στα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπιτάκια του με πρωινό και καταπληκτική θέα στο φαράγγι του Λούσιου. Τηλ.: 27950 31445, www.koustenisvillage.gr Δωμάτια με τζάκι, κρεβάτια με στρώματα Cocomat και όλες τις σύγχρονες ανέσεις προσφέρει ο ξενώνας Έναστρον στο κέντρο της Δημητσάνας. Τηλ.: 27950 31684, www.xenonasenastron.gr Η φιλοξενία συναντά την παράδοση στο Αρχοντικό Δεληγιάννη. Η οικογένεια Κουστένη θα σας υποδεχτεί σε ένα ζεστό και άνετο περιβάλλον με θέα το κέντρο της Δημητσάνας. Τηλ. 27950 31571, www.arxontikodeligianni.gr Με αγάπη και πίστη στην παράδοση ο Ξενώνας Αμανίτες σάς υποδέχεται στα εκλεπτυσμένα του δωμάτια. Εξοπλισμένα με όλες τις σύγχρονες ανέσεις, υπόσχονται μια αξέχαστη διαμονή. Τηλ. 27950 31090, www.amanites.gr

Φαγητό 

Σε ένα παραδοσιακό κτίριο 100 ετών στεγάζεται η ταβέρνα Δρυμώνας του κ. Γιώργου Καρβέλα. Όλο το σκηνικό θυμίζει λαογραφικό μουσείο... Δοκιμάστε κατσίκι λαδορίγανη και χοιρινό κρασάτο από τα χεράκια της μητέρας του. Τηλ.: 27950 31624.  Στο Καπηλειό των αθανάτων, στον κεντρικό δρόμο του χωριού, ο Γιώργος και η γυναίκα του θα μαγειρέψουν για σας πλεξούδα χοιρινή, μπιφτέκι αγριογούρουνο και πολλά άλλα παραδοσιακά φαγητά. Τηλ. 27950 32600. Στο Στέκι της γεύσης θα δοκιμάσετε κόκορα με χυλοπίτες, αγριογούρουνο, ελάφι στη γάστρα και διάφορα «special» σούβλας από τα χέρια του Γιώργου Δημητρόπουλου με συνοδεία ντόπιο σπιτικό κρασί. Τηλ. 27950 31424.

Καφές και ποτό 

Οι 4 εποχές είναι ένα art gallery - café bistro, ένας καλαίσθητος χώρος με έργα εμπνευσμένα από τις… τέσσερις εποχές, αλλά και ένα no smoking place, όπου θα απολαύσετε τον καφέ ή το ποτό σας σε καθαρή ατμόσφαιρα. Διαθέτει επίσης έναν όροφο με εξωτερικό χώρο και θέα στο κέντρο του χωριού. Τηλ.: 6973972720. Στο καφέ-ζαχαροπλαστείο Λούσιος του κ. Μπαξεβάνου θα δοκιμάσετε ποικιλία γλυκών ή εδεσμάτων που παράγει ο ίδιος με μεράκι εδώ και χρόνια. Μοναδικοί οι κουραμπιέδες του. Τηλ. 27950 31230. Καφεδάκι, γλυκό και ποτό θα απολαύσετε και στο R4 all day espresso bar των αδερφών Ραδαίου. Τηλ. 27950 31550

Παραδοσιακά προϊόντα Από το κατάστημα Δημητσάνα του κ. Παναγιώτη Καζά θα προμηθευτείτε παραδοσιακά προϊόντα: γλυκά, ζυμαρικά, τυροκομικά και είδη λαϊκής τέχνης. Τηλ.: 6977 284384  Αγνά χειροποίητα ζυμαρικά και παραδοσιακά γλυκά θα δοκιμάσετε στα Φιλέματα Δημητσάνας, στο κέντρο του χωριού. Το εργαστήριο βρίσκεται στην γραφική Καρκαλού. Τηλ.: 27950 31189.

Ευχαριστούμε τον κ. Κώστα Νακόπουλο, πρόεδρο της κοινότητας του Παλαιοχωρίου, για την πολύτιμη βοήθεια που μας πρόσφερε.

 

Θα το βρείτε στο

τεύχος 119

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares