Είναι η τρίτη φορά που έχω την τύχη να επισκέπτομαι το νησί. Μεγάλο το ταξίδι ως την Αλεξανδρούπολη, μακρινός ο στόχος και δύσκολα επιτεύξιμος˙ το μόνο σίγουρο, όμως, ότι αξίζει τον κόπο… Ό,τι μπορείς να φανταστείς έχει αυτό το μικρό νησάκι: βουνό, λίμνες, ποτάμια, αμέτρητα πλατάνια και σκιές, παραλίες με πεντακάθαρα νερά, αρχαιότητες, μια παραδοσιακή πανέμορφη χώρα, ιαματικά λουτρά. Πραγματικά όλα σε ένα!
Καμαριώτισσα και Χώρα
Καθώς προσεγγίζουμε το νησί-βουνό, δεν προσλαμβάνουμε καμιά αίσθηση αγριάδας – σαν λιοντάρι κουρνιασμένο που κοιμάται γλυκά μοιάζει… Θυμάμαι τις διηγήσεις φίλων μου για πεζοπορικά ατυχήματα στα φαράγγια του νησιού. Ή ότι το πιο μεγαλόπρεπο ρέμα, ο Φονιάς, μπορεί να φουσκώσει ξαφνικά αν βρέξει ψηλά στο βουνό, δικαιολογώντας απόλυτα το όνομά του. Όχι, η Σαμοθράκη δεν αστειεύεται. Η φυσική ομορφιά της σε σαγηνεύει, αλλά για να τη χαρείς πραγματικά, οφείλεις να είσαι πολύ προσεκτικός και υπεύθυνος, εξοπλισμένος με όλα τα απαραίτητα για πεζοπορία ή ορειβασία. Πολλοί είναι οι άνθρωποι που χάνονται κάθε χρόνο, τις περισσότερες φορές από απερισκεψία… Οι λιγοστοί επιβάτες κατεβαίνουμε στην Καμαριώτισσα, επίνειο της Σαμοθράκης, που είναι ταυτόχρονα και το μεγαλύτερο χωριό της. Η εικόνα δεν σε απογοητεύει πλήρως, μα ούτε σε ενθουσιάζει. Γνωρίζεις, όπως συμβαίνει σε πολλά άλλα νησιά, ότι τα καλά δεν σου φανερώνονται από την πρώτη στιγμή. Όμως στο λιμάνι είναι που θα βρεις όλα τα απαραίτητα. Σούπερ μάρκετ, ενοικιάσεις οχημάτων, το μοναδικό βενζινάδικο, τράπεζες, καφέ, ταβερνάκια κι υπηρεσίες. Μια όμορφη βόλτα στην Καμαριώτισσα είναι να περπατήσεις μισή ώρα από το λιμάνι μέχρι τον φάρο, στο τέλος του ακρωτηρίου, με τους ψαράδες και τα εκκλησάκια. Η καρδιά του νησιού είναι η Χώρα. Τόσα έχεις ακούσει γι’ αυτήν, οπότε δεν κρατιέσαι, κινείς να τη συναντήσεις! Και φυσικά δικαιώνει τις προσδοκίες απόλυτα… Αμφιθεατρικά χτισμένη σε πλαγιά, γραφική με τα δίπατα σπιτάκια με τις κεραμιδένιες σκεπές, θυμίζει… αλλά και δεν θυμίζει Αιγαίο. Έχει το δικό της χρώμα, τη δική της αγέρωχη κορμοστασιά. Με το κάστρο να δεσπόζει στην άκρη της και με θέα μακρινή ως τη θάλασσα, είναι το οικιστικό στολίδι ολόκληρου του νησιού. Το καλύτερο σημείο για να την απολαύσεις είναι παραδόξως η… «Τράπεζα»! Το γωνιακό καφέ της πλατείας, με εξαιρετική θέα σ’ όλο τον οικισμό και το πέλαγος. Ο Ηλίας και η Δώρα ζούσαν μέχρι πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Όπως πολλοί «ξένοι» –όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη–, τα παιδιά ερωτεύτηκαν το νησί κι αποφάσισαν να μείνουν μόνιμα φτιάχνοντας με μεράκι το καφέ που στέγαζε παλιά την τράπεζα της Χώρας. Μαρτυρία το παλιό χρηματοκιβώτιο, που κανείς πια δεν γνωρίζει τον συνδυασμό να το ανοίξει! «Τράπεζα με… θέα», η ονομασία που έχουν δώσει στο στιλάτο μαγαζάκι που προσφέρεται για πρωινό, καφέ, κρέπα και βραδινό ποτάκι. Με αφετηρία την πλατεία θα περιηγηθείς στα στριφογυριστά στενοσόκακα της χώρας, θα ανακαλύψεις τις κρυφές όμορφες γωνιές της, τις εκκλησίες της, τα περιποιημένα μαγαζάκια της. Ο παραδοσιακός της φούρνος λειτουργεί πάνω από 150 χρόνια και φτιάχνει σε ξυλόφουρνο εξαιρετικά αρτοπαρασκευάσματα. Συνολικά 999 εκκλησίες διαθέτει η Σαμοθράκη και πολλές από αυτές βρίσκονται στη Χώρα. Στην Κοίμηση της Θεοτόκου, βρίσκεται η εικόνα της Παναγιάς Κρεμνιώτισσας αλλά και οι κάρες των πέντε αγίων μαρτύρων της Σαμοθράκης. Είναι εμφανές ότι χτίστηκε σε σημείο τέτοιο ώστε να είναι προστατευμένη από τις επιδρομές των πειρατών. Λέγεται επίσης ότι τα σπίτια του οικισμού είναι με τέτοιο τρόπο χτισμένα, ώστε κανένα να μην κρύβει τον ήλιο από το άλλο. Στη άκρη της πόλης βρίσκεται το βυζα - ντινό κάστρο, ο πύργος του οποίου χτίστηκε από τους Γατελούζους (ή Γκατιλούζι), Φράγκους άρχοντες, όπως κι ο Πύργος του Φονιά, καθώς και ο Πύργος πάνω από την Παλαιό - πολη. Ορεινή και απόκρημνη, η Σαμοθράκη έχει περιορισμένο οδικό δίκτυο. Είναι σχεδόν στρογγυλή και οι αποστάσεις της μικρές. Ουσιαστικά έχει έναν δρό - μο. Ανατολικά καταλήγει στην παρα - λία των Κήπων και δυτικά στην Παχιά Άμμο. Η Χώρα, αλλά και το λιμάνι, βρίσκονται περίπου στη μέση.
Η Σαμοθράκη δεν αστειεύεται. Η φυσική ομορφιά της σε σαγηνεύει, αλλά για να την χαρείς πραγματικά, οφείλεις να είσαι πολύ προσεκτικός.
Θέρμα, Παράδεισος και Γριά Βάθρα
Τα Θέρμα, οικισμός με λιμανάκι, είναι η αφετηρία για τη Γριά Βάθρα αλλά και τον Παράδεισο. Το όνομα οφείλεται στα ιαματικά λουτρά που διαθέτουν, στα οποία μια επίσκεψη είναι απαραίτητη, ειδικά μετά από μια καλή πεζοπορία! Εκτός από τα οργανωμένα, υπάρχουν και ανοιχτές, ελεύθερες μικρές πισίνες για να βουτήξεις τα πόδια σου απολαμβάνοντας από ψηλά την ατελείωτη άπλα προς το Αιγαίο. Τις βρίσκεις αν ακολουθήσεις σύντομη πορεία στον χωματόδρομο, δίπλα στο κτίριο των λουτρών. Το παραδοσιακό καφενείο στην πλατεία είναι το χαρακτηριστικό σημείο όπου καταλήγει ο δρόμος από το λιμανάκι, το εισαγωγικό σημείο του χωριού. Τα Θέρμα είναι ένα πανέμορφο χωριό, χαμένο κάπου μέσα στη ζούγκλα των πλατανιών, που καταλαμβάνει σχεδόν όλο το βόρειο τμήμα του νησιού. Από το κέντρο φεύγουν δρόμοι, μα για να βρεις τα ενοικιαζόμενα ή τα ταβερνάκια της περιοχής, πρέπει να προσπαθήσεις! Στον «Παράδεισο», κάτω από τα πυκνά πλατάνια, δοκιμάσαμε εξαιρετικό κατσικάκι στη λαδόκολλα, την καλύτερη εκδοχή του φημισμένου τοπικού εδέσματος. Η διαδρομή μέσα στο δάσος για τη Γριά Βάθρα είναι μαγική. Ξεκινώντας στο μονοπάτι, σύντομα συναντάς την πρώτη από τις αμέτρητες βάθρες της με τα αντίστοιχα καταρρακτάκια. Από εδώ ξεκινά και το μονοπάτι που οδηγεί στις ψηλότερες βάθρες. Εκεί βλέπεις και χώρους για σκηνές, μικρούς και απομονωμένους, σχεδόν σαν να έχει κάθε σκηνή τη δική της βάθρα. Και όσο ανεβαίνεις, ο βαθμός δυσκολίας αυξάνει… Πολλές λιμνούλες μάλιστα είναι μπαλκόνια με θέα το Αιγαίο! Ο Παράδεισος, το άλλο ρέμα κοντά στα Θέρμα, είναι λιγότερο γνωστό αλλά εξίσου εντυπωσιακό, με βάθρες που επίσης κοιτάζουν στη θάλασσα και με τον μεγάλο καταρράκτη του να φαίνεται από το χωριό. Θα βρεις την αφετηρία του πηγαίνοντας προς το ξενοδοχείο «Μαρίβα». Αν είσαι λάτρης της κατασκήνωσης στον δρόμο, μετά τα Θέρμα προς τον Φονιά συναντάς και τα δύο οργανωμένα πλατανοσκέπαστα κάμπινγκ, που, ακόμα και τον Δεκαπενταύγουστο, θα σου προσφέρουν με βεβαιότητα χώρο με 100% σκιά ολημερίς
Φονιάς
Με ονομασία που σε γεμίζει δέος, περπατάς σκεπτικός για να συναντήσεις το μεγαλοπρεπές ποτάμι. Εδώ βρίσκεται ένας από τους μεγαλύτερους καταρράκτες του νησιού με ύψος 35 μέτρα, στην τοποθεσία Κλείδωση. Περπατάς σε ευθεία, παράλληλα με το ποτάμι, μέσα σε πανέμορφο δάσος για να φτάσεις στην πρώτη βάθρα. Από εκεί υπάρχει απότομο ανηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στις ψηλότερες βάθρες μέχρι και την Κλείδωση. Η διαδρομή μέχρι τον πανύψηλο καταρράκτη δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη και διαρκεί περίπου 2 ώρες, ανάλογα με τον ρυθμό, και μπορεί να την ολοκληρώσει και κάποιος με μέτρια φυσική κατάσταση. Στο τέλος, βέβαια, η θέα σε αποζημιώνει και με το παραπάνω… Ο Φονιάς αξίζει περισσότερη εξερεύνηση, καθώς έχει τις μεγαλύτερες λιμνούλες, που μοιάζουν με μεγάλες πισίνες και είναι ιδανικές για κολύμπι. Η διαδρομή όμως είναι δύσκολη και απαιτεί προσοχή. Το όλο τοπίο, με τα πανάρχαια πλατάνια και τις ρίζες των δέντρων να δημιουργούν γλυπτά σε συνδυασμό με τα βράχια, θαρρείς πως ξεπήδησε από τις ιστορίες του Τόλκιν… Τοποθεσία απίστευτου αισθητικού κάλλους είναι οι πηγές του Φονιά ή Καρυές, όπως συνηθίζεται να τις λένε. Ξεκινώντας από την Άνω Μεριά, παίρνεις έναν χωματόδρομο που σε οδηγεί ψηλά, αφήνεις το όχημα και μετά από μία ώρα περπάτημα σε σηματοδοτημένο μονοπάτι, τις προσεγγίζεις. Στις εκβολές του Φονιά, στην παραλία, συναντάς και τον μεσαιωνικό Πύργο του Φονιά.
Άνω Μεριά και Κήποι
Το απέραντο δάσος με πλατάνια, λυγαριές και βαλανιδιές και τα ρυάκια με τα τρεχούμενα νερά κάνουν την Άνω Μεριά έναν πραγματικά ονειρεμένο τόπο για να ζήσεις... Όλα τα σπίτια διαθέτουν περιποιημένους κήπους και είναι μέσα στη βλάστηση. Θυμίζει τα Θέρμα, αλλά σε πιο ορεινή έκδοση. Ο ποταμός Άγκιστρος είναι που περνά από το χωριό και το υδροδοτεί. Ακολουθώντας έναν χωματόδρομο, φτάνεις στην ξακουστή για την ποιότητά της ταβέρνα «Καρυδιές». Ό,τι φας εδώ είναι των ανθρώπων που την έχουν. Μέσα στη φύση θα έχεις την τύχη να δοκιμάσεις πρωτόγνωρες γεύσεις, όπως είναι η τσιγαριστή φασολάδα στο τηγάνι. Κατηφορίζοντας φτάνεις στην παραλία των Κήπων, το άλλο τερματικό σημείο του οδικού δικτύου. Εδώ είναι που παρκάρουν τα αμάξια τους οι λουόμενοι κάτω από σκιές και τα κατσίκια καβαλάνε τα αυτοκίνητα για να φάνε από τα λιγοστά δέντρα που υπάρχουν! Είναι μια βοτσαλωτή πανέμορφη παραλία, στην οποία αξίζει να κολυμπήσεις. Αν κοιμηθείς αποβραδίς στην παραλία, θα βιώσεις ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα ξημερώματα της ζωής σου!
Παναγιά Κρεμνιώτισσα
«Η Παναγιά η Κρεμνιώτισσα είναι από τα πιο όμορφα μέρη του νησιού», με έχει πληροφορήσει ο Ηλίας, και πράγματι τη βλέπω να δεσπόζει μετέωρη στην κορφή ενός βράχου, σαν αετοφωλιά. «Μάλιστα, υπάρχει κι ένα ταβερνάκι που το ‘χει ένας ντόπιος, ό,τι σου βγάζει είναι γνήσιο κι αυθεντικό, από τα περβόλια του!» Το ιδανικό μέρος για να κλείσει η περιήγηση στη Σαμοθράκη, αν και βρίσκεται στην αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση, πάνω από την Παχιά Άμμο. Όλα τα προϊόντα από το μποστάνι και απίστευτη η απλωσιά μπροστά σου προς το Αιγαίο, ενώ στη μέση ορθώνεται το ύψωμα με το πανέμορφο εκκλησάκι. Δοκιμάσαμε κολοκυθολούλουδα, σπιτικό τυρί και γιδοπίλαφο σε ένα ασύγκριτο σκηνικό, καθώς βασίλευε ο ήλιος. Απίστευτα τα χρώματα της δύσης, διαγράφεται μέχρι και η κορυφή του Άθω. «Εδώ είναι σαν να βρίσκεσαι συνέχεια σε καρτ ποστάλ!» θα πει κυριολεκτώντας ο κυρ Μανώλης. Την άλλη μέρα, το πλοίο αναχωρεί. Ανάμεικτα συναισθήματα. Είδες πολλά, αλλά τη Σαμοθράκη δεν τη χορταίνεις… Κρύβει τόσα κι άλλα τόσα. Σκέφτεσαι πότε θα ξανάρθεις, να χαθείς και πάλι στο παραδεισένιο τοπίο της. Να επισκεφτείς τη νότια μεριά και να θαυμάσεις τον καταρράκτη Κρεμαστό, που από τα 180 μέτρα πέφτει απευθείας στη θάλασσα. Να ανέβεις στην κορυφή, το Φεγγάρι, και τόσα άλλα… «Η Σαμοθράκη είναι ο ναός όλων των νησιών, η εκκλησία. Δεν μοιάζει με κανένα άλλο», θα μας πει ο κυρ Μανώλης» και για μία ακόμη φορά, έχει απόλυτο δίκιο.
info's
Στην Παλαιόπολη, το Samothraki Village Hotel βρίσκεται σε εξαιρετική θέση δίπλα στη θάλασσα με εκπληκτική θέα προς το Θρακικό πέλαγος. Θα απολαύσεις πλούσιο πρωινό, ενώ διαθέτει γυμναστήριο, τζακούζι, σάουνα και πισίνα για χαλάρωση. Δυνατότητα παραχώρησης οχήματος. Τηλ.: 25510 42300, www.samothrakivillage.gr Παρόλο που δεν είναι πολύ μεγάλο το νησί, χρειάζεσαι απαραίτητα μεταφορικό μέσο. Αυτοκίνητο ή μηχανάκι διαθέτει το Akis Rent a Car στην Καμαριώτισσα, ενώ προσφέρει και δυνατότητα διαμονής σε low budget δωμάτια. Τηλ.: 25510 41620, 6976 435139, www.samothrakirentcar.com Στη Χώρα, το ολοκαίνουριο Τράπεζα café είναι ένα ονειρικό μέρος για όλες τις ώρες της ημέρας στο μπαλκονάκι με την απίστευτη θέα στο Κάστρο, τη Χώρα, το Αιγαίο… Τηλ.: 25510 41532, www.facebook.com/Trapeza-cafe-samothrace Ευχαριστούμε τον Αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού Έβρου κ. Μιχάλη Αμοιρίδη και τον Αντιδήμαρχο Σαμοθράκης κ. Παππά. Ευχαριστούμε επίσης τον Μανώλη Στεργίου από τον Δήμο Σαμοθράκης για τις πληροφορίες που μας παρείχε.
Θα το βρείτε στο
τεύχος 107
