Παζολίνι - Κάλλας

Το ελληνικό καλοκαίρι δύο μύθων

Φαντάσου κάποιον να έχει ένα σκάφος και να του έχει δώσει το όνομα «Βασιλιάς Οιδίπους». Φαντάσου κάποιον να ξέρει τόσο καλά αρχαία ελληνικά, ώστε να μεταφράζει τα αρχαία ελληνικά κείμενα στα ιταλικά από το πρωτότυπο. Φαντάσου κάποιον να αγαπά τα ελληνικά καλοκαίρια, τον ήλιο και τη θάλασσα. Αυτός που φαντάζεσαι δεν είναι άλλος από τον Πιερ Πάολο Παζολίνι.

Τεράστια προσωπικότητα, άνθρωπος θαρραλέος, ψύχραιµος και ευγενής, σχεδόν παρίας στην ίδια του την πατρίδα. Κυνηγηµένος από την Καθολική Εκκλησία, κατακερµατισµένος από τη λογοκρισία, αποκηρυγµένος από την κοινωνία. Ένας δηµιουργός −  που πολλά του οφείλει ο κινηµατογράφος − έκανε ταινίες για τους αποσυνάγωγους της κοινωνίας, απόκληρους και προλετάριους, µεταχειριζόταν µε σεβασµό τον θείο λόγο, αν και άθεος ο ίδιος, ερωτικός χωρίς ακραίες προκλήσεις, αν και ανοιχτά οµοφυλόφιλος. Στην πατρίδα του το µεγάλο έργο του και ο ίδιος θα αναγνωριστούν µετά τον θάνατό του.

Ο Παζολίνι ήταν στενός φίλος µε τη Μαρία Κάλλας, µε την οποία επισκεπτόταν συχνά την Ελλάδα, κυρίως τα καλοκαίρια. Εκείνο όµως, που τους έδεσε περισσότερο ήταν το καλοκαίρι του 1969. Η Κάλλας, τσακισµένη από τον γάµο του Ωνάση µε την Τζάκυ Κένεντυ τον προηγούµενο χρόνο, βρίσκει παρηγοριά στη συντροφιά του καλού της φίλου. Περνούν µαζί δυο εβδοµάδες στο ιστιοφόρο του «Edipo Re/Βασιλιάς Οιδίπους». Στην παρέα τους βρίσκεται και η Οριάνα Φαλάτσι, στενή φίλη του Παζολίνι, µέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Παζολίνι θα προλογίσει τις δύο ποιητικές συλλογές του Αλέκου Παναγούλη, συντρόφου της Φαλάτσι, που θα κυκλοφορήσουν µετά την µεταπολίτευση.

Μετά την κρουαζιέρα µε το «Βασιλιάς Οιδίπους», Παζολίνι και Κάλλας θα αποβιβαστούν στους Πεταλιούς, το µικρό ιδιωτικό νησί κοντά στην Εύβοια, που ανήκει στον εφοπλιστή Πέρη Εµπειρίκο, για να περάσουν το υπόλοιπο του καλοκαιριού. Οι παπαράτσι καραδοκούν κι οι εφηµερίδες µιλούν για έναν έρωτα. Η αλήθεια, όµως, βρίσκεται εντελώς αλλού. Ο Παζολίνι θα συµπαρασταθεί στην καταρακωµένη Κάλλας αλλά κι εκείνη θα στηρίξει τον φίλο της, που απογοητευµένος βλέπει τον σύντροφό του Νινέττο Ντάβολι, ηθοποιό στις ταινίες του και µεγάλο του έρωτα, να αποµακρύνεται από εκείνον, µετά από σχέση και συµβίωση έξι χρόνων. Οι δυο µεγάλοι καλλιτέχνες θα προσπαθήσουν να γιατρέψουν τις λαβωµατιές που τους έχει καταφέρει ο έρωτας κάτω από τον ελληνικό ήλιο, περνώντας τις ηµέρες τους στη µικρή παραλία των Πεταλιών. 

Ένα ακόµη σηµείο σύνδεσης των δύο τους, ήταν η ολοκλήρωση της συνεργασίας τους για την κινηµατογραφική «Μήδεια». Η Κάλλας να πρωταγωνιστεί στον µόνο, µη τραγουδιστικό, ρόλο της καριέρας της και στην µοναδική της εµφάνιση στη µεγάλη οθόνη κι ο Παζολίνι να γράφει τον ρόλο έχοντας από την αρχή εκείνη στο µυαλό του, κάτι που δεν συνήθιζε, όταν έγραφε τα έργα του. Θα ταξιδέψουν πολύ µαζί για την προώθηση της ταινίας, η οποία παρά την υψηλή καλλιτεχνική της αξία, θα αποτύχει εµπορικά.

Η στενή σχέση ανάµεσα στον Παζολίνι και την Κάλλας φαίνεται ξεκάθαρα σ’αυτήν την επιστολή της Φαλάτσι προς τον Παζολίνι: «Είχες έρθει για διακοπές µε τη Μαρία Κάλλας, οι εφηµερίδες έγραφαν πως ήσασταν εραστές. Ήσασταν; Ξέρω πως δύο φορές στη ζωή σου δοκίµασες

ν’αγαπήσεις µια γυναίκα και δεν τα κατάφερες. Αλλά νοµίζω πως δεν ήταν η Μαρία µια από τις δυο. Ήσασταν πολύ διαφορετικοί χαρακτήρες, άλλη η αισθητική του ενός, άλλη του άλλου. Κι όµως δείχνατε τόσο ενωµένοι. Κάτι σας έδενε. Μια συνέργεια. Μια µυστήρια συνενοχή. Υποψιάζοµαι πως εσύ την έβλεπες σαν αδελφή σου κι έκανες ό,τι µπορούσες για να ξεχάσει τον Ωνάση. ∆εν τη βαριόσουνα ποτέ. Τη βοηθούσες ακόµη και να βάλει ή να βγάλει τα ρούχα της. Στην παραλία την περιποιόσουν αλείφοντας την πλάτη της µε λάδι. Στα εστιατόρια δεχόσουν ήρεµος και µε συγκατάβαση όλα της τα καπρίτσια, σαν υποµονετικός νοσηλευτής δηµόσιου νοσοκοµείου. Ναι, είχες µέσα σου τον ηρωισµό του ιεραπόστολου που βοηθάει λεπρούς, την καλοσύνη του αγίου που υποµένει µε χαρά το µαρτύριο».

Αυτό που η Φαλάτσι επισηµαίνει − και διαβάζει κανείς ξεκάθαρα ανάµεσα στις γραµµές της επιστολής της −  είναι η απορία της, πώς ο µαρξιστής Παζολίνι κάνει τόσο στενή παρέα µε την πολιτικά αδιάφορη Κάλλας, η οποία παραµένει σιωπηλή σε µια εποχή που η Ελλάδα αιµορραγεί κάτω από την δικτατορία των συνταγµαταρχών. Απορεί η Φαλάτσι που ο στρατευµένος σκηνοθέτης υποκύπτει στα καπρίτσια της κακοµαθηµένης ντίβας.

Φαίνεται όµως, πως αυτοί οι δύο άνθρωποι είχαν βρει τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας και το συναίσθηµα που τους ένωνε, πέρα από ιδεολογίες και τρόπο ζωής. Εκείνο το καλοκαίρι εκδύθηκαν τους ρόλους του σκηνοθέτη και της ντίβας κι έγιναν δυο φίλοι που γιάτρευαν τις πληγές του έρωτα, συµπαραστεκόµενοι ο ένας στον άλλον, συνεπικουρούµενοι από το µαγικό φως του ελληνικού καλοκαιριού. 

Το καλοκαίρι του ’69 ήταν το τελευταίο που οι δυο φίλοι θα περνούσαν µαζί. Θα αλληλογραφούσαν συχνά, αλλά οι καλλιτεχνικές τους υποχρεώσεις δεν θα τους επέτρεπαν να κάνουν ξανά κοινές διακοπές.  Έξι χρόνια µετά από αυτό το καλοκαίρι, ο Πιερ Πάολο θα δολοφονηθεί άγρια από κάποιον που παραµένει άγνωστος µέχρι σήµερα και δυο χρόνια αργότερα η Μαρία δεν θα ξυπνήσει.

Εκείνο το καλοκαίρι εκδύθηκαν τουςmρόλους του σκηνοθέτη και της ντίβας κι έγιναν δυο φίλοι που γιάτρευαν τις πληγές του έρωτα υπό το μαγικό φως του ελληνικού καλοκαιριού.

Προτάσεις

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares