Πατρινή Τσικνοπέμπτη

Η Γιαννούλα των Πατρών

Ξημερώνει Τσικνοπέμπτη και θα ’ναι ευχής έργον ένας ήλιος πάνω από την Πάτρα. Η παράδοση προστάζει η μέρα τούτη να τιμάται πανηγυρικά. Θες ο φόβος της απαγκίστρωσης από τις ρίζες, θες η λαιμαργία μας ή η σκωπτική καρναβαλική διάθεση, όπως και να ’χει, η Τσικνοπέμπτη εξελίσσεται σε μια λαμπερή γιορτή που κρατάει ένα μερόνυχτο. Και είναι από εκείνες τις βραδιές που η απουσία του φεγγαριού δεν μετρά

Πρωινή βόλτα στην πόλη και παντού ξεπετάγονται αυτοσχέδιες ψησταριές. Στα πεζοδρόμια κεντρικών οδών, σε αυλές, έξω από τράπεζες, στα προαύλια των σχολείων, στις δημόσιες υπηρεσίες. Μαζί με τους μπάστακες, τις καρναβαλικές φιγούρες δηλαδή, συνθέτουν ένα ιδιόμορφο σκηνικό. Περίοπτη θέση έχει και η Μαυροδάφνη, το γλυκό σκουρόχρωμο κρασί που συνοδεύει τα γλέντια των Πατρινών. Και φυσικά μπίρες, πολλές μπίρες. Είναι βλασφημία να ολοκληρώσει κάποιος το εργασιακό του ωράριο μια τέτοια ημέρα και η μόνη αγωνία περιορίζεται στην ετοιμασία μιας καλής θράκας για τη θυσία ικανής ποσότητας κρέατος στις λαβωμένες σχάρες. Όταν ο καιρός ευνοεί με μια λιακάδα, πηγαδάκια στήνονται εδώ κι εκεί απολαμβάνοντας το παραδοσιακό σουβλάκι συνοδεία πειραγμάτων και αστεϊσμών. Τώρα που η άνοιξη καραδοκεί να εκθρονίσει τον χειμώνα, θα ανηφορίσω λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη, ώστε να παρηγορήσω τις ανυπόμονες κερασιές και αμυγδαλιές που, τινάζοντας τα κλαδιά τους, απαιτούν ένα ευωδιαστό μεθύσι. Μόνο που η τσίκνα επικρατεί και περιπαίζει την όσφρησή μας. Πιάτο η Πάτρα και ο χειμώνας δηλώνει την παρουσία του με μια εικονική ομίχλη. Νεφελώδη μικρά καλλιτεχνήματα ξεπηδούν από τις ψησταριές σαν άτακτα παιδαρέλια, ενώ τα πιο μεγάλα σύννεφα τα εποπτεύουν, μην τύχει και τα κάψει ο ήλιος σαν ανεβούν ψηλότερα. Είναι η ώρα που στον πεζόδρομο της Ρήγα Φεραίου ο κόσμος συνωστίζεται για να απολαύσει τα καρναβαλικά δρώμενα. Προτιμώ να χαζέψω από τις αγαπημένες μου σκάλες της Πατρέως το πολύχρωμο μωσαϊκό των τραπεζιών που στήνονται κατά μήκος της Ηφαίστου, και να ακούσω τις μπάντες στις τελευταίες τους πρόβες, πριν όλα ετοιμαστούν για το μεσημεριανό τσιμπούσι. Δεν πρέπει να χασομεράμε γιατί το βραδάκι έχουμε να πάμε σ’ έναν γάμο, εκεί στην Άνω Πόλη. Παντρεύουμε τη Γιαννούλα την Κουλουρού για πολλοστή φορά! Όπως πληροφορούμαι από το βιβλίο του Νίκου Πολίτη Οι ωραίοι τρελοί της Πάτρας, πρόκειται για υπαρκτό πρόσωπο, είναι μια φτωχή και αφελής γυναίκα που συγκέντρωνε τα προς το ζην πουλώντας κουλούρια. Τον μεγάλο της καημό και πόνο, μην τυχόν και μείνει γεροντοκόρη, εκμεταλλεύτηκε μια παρέα παλαιών Πατρινών με αρχηγό τον Περικλή Γιογκαράκη. Προκειμένου να σπάνε πλάκα, κατάφερναν να την πείθουν να συμμετέχει σε αρκετούς απραγματοποίητους γάμους κατά την περίοδο 1914-1923. Ο δήθεν γάμος της με τον τότε πρόεδρο της Αμερικής Ουίλσον επικράτησε ως δρώμενο της Τσικνοπέμπτης μέχρι και σήμερα. Οι ψεύτικες ερωτικές επιστολές πιστοποιούσαν στην καρδιά της Γιαννούλας τη βαθύτατη αγάπη που έτρεφε ο πρόεδρος γι’ αυτήν. Της έταζε μάλιστα χρήματα πολλά και δώρα πολύτιμα. Σαν ήρθε η μέρα να τον συναντήσει, όλοι ήταν στο πόδι. Αφού την στόλισαν με κουρελάκια στα μαλλιά, πλήθος κόσμου την συνόδευσε ως το λιμάνι. Βλέπετε, η ελπίδα κατέφθανε από την Αμερική και μάλιστα διά θαλάσσης. Πράγματι, κάποιος είχε ντυθεί πρόεδρος Ουίλσον, είχε βάψει τα μαλλιά του λίγο γκρίζα και στα χέρια του μετέφερε τη βαλίτσα με τα δώρα για τη μνηστή του.

Το σόι της νύφης, επάνω σε άρμα, ακολουθεί την πομπή του γάμου
Πειράγματα και αστεία με τη νύφη
Πίσω από τις τέντες των πάγκων, μικρές λάμπες γιγαντώνουν τις ανθρώπινες σκιές

Κατά τον γυρισμό τους, ένας επιτήδειος αλητάκος πήδηξε στην άμαξα και έκλεψε τη βαλίτσα, στήνοντας έτσι το σκηνικό της εγκατάλειψης. Με την πρόφαση πώς θα έπιανε τον κλεφτάκο, ο πρόεδρος πήδηξε κι αυτός και χάθηκε μια για πάντα, αφήνοντας απαρηγόρητη τη Γιαννούλα στην άμοιρη τύχη της. Με την Κατοχή, η ιστορία ξεχάστηκε, μαζί και η ηρωίδα μας, που βρέθηκε μια μέρα νεκρή στο σπιτάκι της. Στις μέρες μας, η πομπή ξεκινάει από τα Ταμπάχανα ή την Αγία Αικατερίνη, συνοικίες της παλιάς Πάτρας. Το ένδυμα επίσημα καρναβαλικό, ενώ τη νύφη μπορεί να την υποδύεται ακόμη και άντρας. Πολυτελή αυτοκίνητα αντίκες επιστρατεύονται για το επίσημο της τελετής, ενώ κουστωδία μετά μουσικής ακολουθεί το στολισμένο άρμα με τη νυφική παστάδα, κατεβαίνοντας την οδό Γερμανού ως το λιμάνι. Από τα μπαλκόνια ζητωκραυγάζουν και ραίνουν τη νύφη όχι με ρύζι μα με χαρτοπόλεμο, ενώ η Γιαννούλα περιχαρής χαιρετά το πλήθος και πετάει σοκολάτες. Ακολουθούμε κι εμείς και, ενώ όλοι είναι ευτυχισμένοι, συλλογιέμαι ποια άραγε κατηφόρα μπορεί να οδηγήσει σε κορυφή; Ένα πυροτέχνημα τα όνειρα της Γιαννούλας, όπως αυτά στον ουρανό του λιμανιού, που θαρρείς οι σπίθες τους θα κάψουν το ολόλευκο φόρεμά της. Στην επιστροφή θα ολοκληρωθεί το καθιερωμένο φιάσκο με τον γαμπρό να το σκάει. Με το πέρας της παρέλασης, ο κόσμος θα ξεχυθεί στη Γερμανού. Μικρές μπαλαρίνες, κλόουν, πριγκίπισσες και πειρατές θα ικετεύουν τους γονείς για ένα μπαλόνι ή γλειφιτζούρι από τους πάγκους των μικροπωλητών. Πρόσωπα κεφάτα και φασαριόζικα – μα πώς γίνεται πάντα να αντιλαμβάνομαι αλλιώς τα πάντα; Πίσω απ’ τις τέντες των πάγκων, μικρές λάμπες γιγαντώνουν τις ανθρώπινες σκιές. Απ’ την ομίχλη της ψησταριάς ξεπετάγεται μια μαύρη φιγούρα με ημίψηλο καπέλο, ενώ την ίδια στιγμή σκοντάφτει επίτηδες πάνω μου ένας σκελετός με κρυμμένο πρόσωπο, διεκδικώντας τουλάχιστον το μειδίαμά μου. Αποστασιοποιημένη στην αρχή της οδού μεταπηδώ από το θρίλερ στο δράμα, καθώς κοιτώ χαμηλά τα λασπωμένα πια κομφετί και τις σερπαντίνες να χάνουν σταδιακά την εφήμερη λάμψη τους. Ο φωτισμός λιγοστός, δυο τρεις άντρες ντυμένοι ναύτες κατηφορίζουν αγκαλιά με μασκαρεμένες γυναίκες ελευθέρων ηθών και μετέχω στα Κόκκινα φανάρια του Γεωργιάδη. Όσκαρ σκηνοθεσίας αυτή η βραδιά, σκέφτομαι όταν αποφασίζω να τα πιω στο μπαρ «Ιανός». Καθόλου τυχαία, θα επιλέξω αυτόν τον διμούτσουνο ρωμαϊκό θεό για να μου επιβεβαιώσει το δίπολο της ανθρώπινης φύσης. Εξάλλου, θλιβερό ή μη, όλοι παίζουμε ρόλους σ’ αυτήν τη ζωή, με μάσκα ή χωρίς.

Οι άρχοντες της πόλης υποδέχονται τον πρόεδρο της Αμερικής Ουίλσον
Η συμπεθέρα και ο κουμπάρος

Προτάσεις

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares