Τα καλύτερα Χριστούγεννα του κόσµου

Αντί Επάθλου 131

Εντάξει, ίσως και να µην είναι τα καλύτερα Χριστούγεννα του κόσµου. Η πραγµατικότητα φαντάζει ακόµα δυστοπική και µπορεί και να είναι. Ναι, µου έλειψε να ονειρεύοµαι ταξίδια µακρινά, ένα σπίτι µε παράθυρο στη χειµωνιάτικη θάλασσα, να χουχουλιάζω στο τζάκι χαζεύοντας τις βουνοκορφές, να ξαπλώνω κατάχαµα στη γη, σ’ ένα παχύ πάπλωµα από κίτρινα φύλλα κι έναν ήλιο µε δόντια. µια κοινωνία χωρίς ‘ρινόκερους’, όλων των ειδών.

Μιλώ για πλάσµατα φανατισµένα. Που επιτίθενται, χλευάζουν, υποτιµούν, δεν αναγνωρίζουν καµιά αλήθεια πέρα από τη δική τους. Το παράδοξο είναι πως τα συναντάµε και στις δύο πλευρές. «Καµία κοινωνία δεν κατάφερε να διώξει την µελαγχολία µας. Κανένα πολιτικό σύστηµα δεν µπορεί να µας απελευθερώσει από την οδύνη της ζωής, τον φόβο του θανάτου, τη δίψα µας για τελειότητα, την απληστία µας για υλικά αγαθά και την ανάγκη να εκλογικεύουµε τα πάντα. Πώς να αποδείξεις ένα νόηµα εκεί που δεν βρίσκεις κανένα; Πώς να αποδεχτείς την «τάξη» όταν αυτή είναι συνώνυµη µε την αγριάδα;» αναρωτιέται ο Ευγένιος Ιονέσκο µε αφορµή τον πολυσυζητηµένο σήµερα, «Ρινόκερο». «Είναι ένα έργο που αποκαλύπτει τις κοινωνικές αρρώστιες που µε άλλοθι τις ιδεολογίες µεταµορφώνουν τον άνθρωπο σε επιθετικό ζώο», γράφει ο ίδιος. Κανένα παράδοξο, λοιπόν. Η κοινωνία νοσούσε και πριν από την πανδηµία. Κοινωνική αδικία κι ενίσχυση του ατοµικισµού σε όλα τα επίπεδα, απανωτές οικονοµικές κρίσεις – φτώχεια, ο πρώτος και ο βαθύτερος διαχωρισµός µεταξύ των ανθρώπων, όπως εύστοχα επισήµανε ο Οδυσσέας Ιωάννου.

Θα το πάω όµως λίγο παραπέρα. Πώς καλείς σήµερα αυτή την κοινωνία να αποδεχθεί καθολικά τη διεθνή επιστηµονική κοινότητα, να εµπιστευτεί πως αυτό που της προτείνεται είναι πράγµατι για το καλό της; Πώς να πείσεις, έτσι ξαφνικά για το αυτονόητο, ότι τελικά ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον και µόνο µέσα από τις κοινωνίες αποκτά υπόσταση, ότι οι κοινωνίες χρειάζονται τον 
άνθρωπο όσο ο άνθρωπος τις κοινωνίες; ∆ύσκολα τα πράγµατα κι είναι πια ζήτηµα επιβίωσης.

Και πώς αντιµετωπίζεις ως άτοµο και ως κοινωνία τον εκάστοτε άλλο, τον απέναντι, τον διαφορετικό. Κατανοώ πως είναι δύσκολο να παραµείνεις ψύχραιµος όταν τα πάντα σε υπερβαίνουν, όταν έχεις ξεχάσει πως είµασταν πριν µας αλλοιώσει ο τρόµος. Σίγουρα όχι πάντως µε πρόστιµα-ποινές που εντείνουν ακόµη περισσότερο τις ταξικές διαφορές, µε αποκλεισµό, διχασµό, βία και τη δηµιουργία µιας κοινωνίας δύο ταχυτήτων – λες και τα ‘χουν κάνει όλα σωστά. «Η πανδηµία είναι ένα εξαιρετικά σοβαρό και πολυσύνθετο θέµα που απαιτεί µια αντιµετώπιση ολιστική, η οποία κατά τη γνώµη µου δεν έχει συµβεί έως τώρα, σε παγκόσµιο επίπεδο», αναφέρει σε συνέντευξή του, ο Θανάσης Φωκάς, διακεκριµένος ακαδηµαϊκός και µαθηµατικός, να τον ακούσετε.

Αυτό που ο καθένας µας ‘βλέπει’ εξαρτάται από χίλιους µύριους παράγοντες. Τις συνθήκες µέσα στις οποίες γαλουχήθηκε, τις πεποιθήσεις που διαµόρφωσε, τα «πρέπει» που κάποτε κατάπιε αµάσητα, τη βία ή την αγάπη που εισέπραξε, την παρούσα συναισθηµατική του κατάσταση, την ίδια τη θέση του παρατηρητή. Γιατί αν αλλάξουµε θέση, αν λίγο µετακινηθούµε θα διαπιστώσουµε ότι βλέπουµε τα πράγµατα εντελώς διαφορετικά. Γι’ αυτό – και παρά τους δύσκολους καιρούς – επιµένουµε και προτείνουµε µικρά και µεγάλα ταξίδια. Και πάντα, δεν υπάρχει µεγαλύτερο ταξίδι από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Πίνακας: Jeremy Miranda, Waves of winter.

∆εν είµαστε πανοµοιότυποι κι αυτό ακριβώς είναι που κάνει τη ζωή ενδιαφέρουσα. Προϋπόθεση βέβαια να είναι και βιώσιµη – σε όλους τους τοµείς. Κάθε παράθυρο έχει τη δική του θέα κι αν από κάτι έχουµε ανάγκη σήµερα είναι από αυτά τα ίδια τα παράθυρα – να φέρουν εντός µας το φως. Να θυµόµαστε πως η άλλη πλευρά, η διαφορετική οπτική γωνία, η άλλη πραγµατικότητα, το άλλο πλαίσιο αναφοράς – η ίδια η κατανόηση – είναι η ουσία της ευφυίας και της εξέλιξης. Και πως σαν τα δέντρα του ίδιου δάσους είµαστε µαζί απέναντι στο πρόβληµα και όχι ο ένας απέναντι στον άλλον.

Να µη φαγωθούµε µεταξύ µας, φίλοι. Να νικήσει το πνεύµα των Χριστουγέννων, η αγάπη. Η αγάπη που ανοίγει απύθµενους ορίζοντες – ολόκληρα σύµπαντα, που σώζει από τη βαρύτητα προσφέροντας υπόσχεση µεταµόρφωσης. Η αγάπη χρυσώνει τον κόσµο, τον κάνει να µοιάζει πολυτελή. Κι αφανίζεται όταν δεν της έχει µείνει τόπος να ριζώσει. Αυτά τα Χριστούγεννα ας κάνουµε τόπο στην αγάπη. Το χρειαζόµαστε όσο ποτέ άλλοτε.

 

Προτάσεις

Στο ίδιο τεύχος

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares